Bedrijfsgeheimen: een definitie en 3 eisen voor bescherming

Eind 2018 is de Wet bescherming bedrijfsgeheimen (Wbb) in werking getreden. De wet omschrijft wat een bedrijfsgeheim is en hoe u deze kunt beschermen. Ook geeft de wet een aantal wettelijke middelen om op te treden tegen inbreuk op het bedrijfsgeheim. Toch is het niet vanzelfsprekend dat informatie binnen elke onderneming goed beschermd is als bedrijfsgeheim. Terwijl bedrijfsgeheimen een belangrijke rol spelen binnen de dagelijkse gang van zaken in een bedrijf en bij de bescherming van kennisuitwisseling tussen bedrijven. In dit blog gaan we in op de definitie van bedrijfsgeheimen, geven we kort weer aan welke drie eisen moet zijn voldaan om bedrijfsgeheimen te beschermen en bespreken we wat u als ondernemer tegen inbreuk kunt doen.

Wat is de definitie van een bedrijfsgeheim?

Een bedrijfsgeheim is waardevolle knowhow en bedrijfsinformatie die niet openbaar zijn gemaakt en bedoeld zijn om vertrouwelijk te blijven. Het is een breed begrip, omvat zowel technische als commerciële informatie en kan betrekking hebben op een breed scala aan informatie. Denk bijvoorbeeld aan fabricagemethoden, recepten, onderzoeksgegevens, (marketing)strategieën, software, werkprocessen of informatie over klanten en leveranciers.

Er is géén sprake van intellectuele eigendomsrechten, zoals bij octrooien, modellen, merken of kwekersrechten, die bij openbare registratie neerkomen op een (tijdelijke) monopolie. Het tegenovergestelde geldt: bedrijfsgeheimen zijn beschermd zolang zij geheim zijn en zolang de rechthebbende zich redelijkerwijs inspant om dit geheime karakter te behouden. De Wbb zorgt er dan ook niet voor dat exclusieve rechten worden verkregen op bedrijfsgeheimen.

Drie beschermingseisen

Hoe kunt u bedrijfsgegevens dan wel beschermen? Om bedrijfsgeheimen te beschermen moet aan drie cumulatieve voorwaarden zijn voldaan: de informatie is geheim, de informatie bezit handelswaarde omdat deze geheim is én de ondernemer heeft redelijke maatregelen genomen om de informatie geheim te houden.

1. De informatie is geheim

De informatie is niet algemeen bekend of niet eenvoudig toegankelijk voor personen die zich ermee bezighouden. Als iemand toch bekend wordt met de informatie of onderdelen daarvan, betekent dit niet per definitie dat deze informatie niet langer geheim is. Dat is afhankelijk van of de informatie eenvoudig toegankelijk is voor personen binnen de kringen die zich veel met dergelijke informatie bezighouden. Dit betekent dat bekendheid met of toegankelijkheid van de betreffende informatie binnen een andere sector, branche en/of industrie niet hoeft af te doen aan de geheime aard van die informatie. Alledaagse informatie of ervaring die medewerkers opdoen als zij hun werk uitvoeren vallen hier niet onder.

2. De informatie bezit handelswaarde

Onder ‘handelswaarde’ valt zowel feitelijke als potentiële handelswaarde. Een bedrijfsgeheim heeft handelswaarde als het onrechtmatig verkrijgen, gebruiken of openbaar maken schadelijk kan zijn voor de belangen van de persoon die rechtmatig over die informatie beschikt. Denk maar eens aan een recept voor eten of verf. Als dit recept niet geheim is, dan heeft deze vrijwel geen waarde meer. Iedereen kan het product maken en verkopen.

Door de specifieke afbakening van het begrip ‘handelswaarde’ valt andere vertrouwelijke informatie, zoals informatie over een reorganisatie of vermoeden van fraude, in principe niet binnen de Wbb. De vertrouwelijkheid van deze informatie zal via een contract moeten worden afgedwongen.

3. De ondernemer neemt redelijke maatregelen

U moet redelijke maatregelen treffen om de informatie vertrouwelijk te houden. Het gaat om contractuele en technische maatregelen. Denk bij contractuele maatregelen bijvoorbeeld aan het uitdrukkelijk vastleggen van geheimhouding in de vorm van:

• handelscontracten met geheimhoudingsclausules;
• arbeidsovereenkomsten met geheimhoudingsclausules;
• of arbeidsreglementen met een geheimhoudingsbepaling.

Bij technische maatregelen kunt u denken aan:

• informatie expliciet benoemen of registreren als bedrijfsgeheim;
• een werkwijze ontwikkelen waardoor alleen sleutelfiguren in een bedrijf toegang hebben tot de informatie, zoals een administratietool met verschillende rollen en rechten;
• het fysiek bewaken van een product of installatie;
• of digitale beschermingsmaatregelen als encryptie.

Als informatie door uw toedoen bekend wordt of uitlekt - en daardoor niet meer geheim is - geniet het GEEN bescherming meer als bedrijfsinformatie. Verzend u regelmatig bedrijfsgeheimen via onbeveiligde e-mail of platformen als WeTransfer, dan kan dit mogelijk al betekenen dat er geen redelijke maatregelen worden getroffen. Ook als een medewerker per ongeluk informatie naar de verkeerde persoon doorstuurt, kan dit betekenen dat er geen redelijke maatregelen getroffen zijn om dit te voorkomen.

Wanneer is een bedrijfsgeheim onrechtmatig verkregen?

Met de Wbb kan worden opgetreden tegen het onrechtmatig verkrijgen, gebruiken en openbaar maken van een bedrijfsgeheim. Enkele voorbeelden van situaties waarin sprake is van onrechtmatig verkrijgen, gebruiken of openbaar maken van een bedrijfsgeheim:

• onbevoegde toegang tot of toe-eigening van het bedrijfsgeheim zonder toestemming van de houder;
• kopiëren van documenten die het bedrijfsgeheim bevatten of waaruit het kan worden afgeleid;
• gedragingen die in strijd zijn met eerlijke handelspraktijken;
• gebruiken of openbaar maken van het bedrijfsgeheim door een natuurlijk persoon of rechtspersoon die het bedrijfsgeheim op onrechtmatige wijze heeft gekregen;
• of gedragingen die in strijd zijn met een geheimhoudingsovereenkomst of (contractuele) verplichting die het gebruik van het bedrijfsgeheim beperkt.

Welke maatregelen kunt u nemen?

U kunt zelf veel doen om inbreuk op bedrijfsgeheimen te voorkomen:

• laat het bedrijventerrein, een kluis of de archieven fysiek beveiligen;
• zorg voor digitale beveiliging met encryptie, beveiligingssoftware en tweestapsverificatie;
• maak duidelijke afspraken met medewerkers in de vorm van een concurrentiebeding en een geheimhoudingsverklaring;
• leg bedrijfskritische processen vast in werkprotocollen;
• hanteer een need-to-know beleid: alleen sleutelfiguren hebben toegang tot de informatie;
• en kijk samen met een jurist wat de beste manier is om uw bedrijfsgeheimen te beschermen en handhaven.

Inbreuk aanpakken

De Wbb geeft u een aantal wettelijke middelen als bovenstaande of andere maatregelen niet hebben geholpen. Zo kan via de rechter een verbod op het gebruik of openbaarmaking van het bedrijfsgeheim of een verbod op de productie van goederen die door middel van het bedrijfsgeheim zijn geproduceerd worden gevorderd. Als rechthebbende kunt u verlof vragen om bewijsbeslag te leggen op vermeende inbreukmakende goederen, een vordering instellen tot het terugroepen uit de markt of vernietiging vorderen van documenten die het bedrijfsgeheim bevatten. Onder bepaalde voorwaarden kunt u een schadevergoeding vorderen.

Wacht niet tot het te laat is

Als ondernemer heeft u groot belang bij het geheim houden van uw bedrijfsgeheimen. Zorg daarom dat u dit goed heeft geregeld en wacht niet tot het te laat is. Breng goed in kaart welke informatie u als bedrijfsgeheim wilt beschermen en bestempel deze als zodanig. Neem vervolgens ook daadwerkelijk redelijke maatregelen om deze informatie geheim te houden.

Twijfelt u of uw bedrijfsgeheimen goed beschermd zijn? Meent u dat een ander inbreuk maakt op bedrijfsgeheimen? Neem contact op met onze specialisten Intellectueel Eigendom & ICT. Zij kijken samen met u naar de beste manier om uw bedrijfsgeheimen te beschermen en te handhaven.