Een leverancier kan kiezen om producten direct aan afnemers te leveren. Hij kan echter ook andere partijen inschakelen om de producten aan de man te brengen, bijvoorbeeld een distributeur. Een distributeur koopt de producten van de leverancier in op eigen titel (voor eigen rekening en risico) om ze vervolgens te verkopen aan afnemers. Beide partijen zijn zelfstandige ondernemers.
Bij het opstellen van een distributieovereenkomst moet u aan een aantal zaken denken. Een aantal belangrijke aandachtspunten zullen hieronder worden besproken.
Partijen kunnen exclusiviteit overeenkomen. In dat geval hoeft de distributeur in een bepaald aangewezen gebied niet te concurreren met andere distributeurs die dezelfde producten van de leverancier verkopen. Exclusiviteit kan zien op een geografische afbakening, maar ook om een afbakening per klantengroep of voor een type product. Ook kan gedacht worden aan exclusiviteit op basis van bepaalde kwaliteitseisen waaraan de distributeur dient te voldoen.
Als er exclusiviteit wordt bedongen zullen partijen rekening moeten houden met het mededingingsrecht. Het gaat immers om een verdeling van klanten of een gebied of een afname van een minimale hoeveelheid producten. Hiermee kan mogelijk effectieve concurrentie worden beperkt. Dat kan nadelige gevolgen hebben, denk aan hogere prijzen of minder keus voor afnemers. Er zijn daardoor strenge eisen waaraan partijen moeten voldoen.
Het is in beginsel toegestaan om exclusiviteit overeen te komen als het marktaandeel van de betrokken partijen niet meer bedraagt dan 30%. In dat geval kan er een beroep worden gedaan op de Europese Groepsvrijstelling. Wel is er in de Groepsvrijstelling een zwarte lijst van afspraken opgenomen die niet onder de Groepsvrijstelling vallen. Voorbeelden zijn het afspreken van vaste of minimumprijzen (adviesprijzen en maximumprijzen mogen wel, mits ze niet bindend zijn), beperking van het gebied waarin de distributeur mag verkopen of afnemers aan wie mag worden verkocht of het overeenkomen van een non-concurrentiebeding voor een periode van langer dan 5 jaar. Als de overeenkomst één of meer van deze “hardcore” restricties bevat, dan valt de hele overeenkomst niet onder de groepsvrijstelling. Een onderneming kan nog wel proberen om een beroep te doen op een individuele vrijstelling.
Een onderwerp die in de praktijk vaak tot geschillen leidt is de opzegging van de overeenkomst. Uitgangspunt is dat opzegging van de overeenkomst in principe mogelijk is. De vraag of een opzegging rechtsgeldig is en onder welke voorwaarden dat dient te geschieden is afhankelijk van verschillende omstandigheden. In de eerste plaats wordt gekeken naar de inhoud van het contract. Wat is er contractueel afgesproken? Ook van belang zijn de omstandigheden. Deze kunnen leiden tot een langere opzegtermijn of een schadevergoeding. Soms zijn er zulke zwaarwegende omstandigheden dat opzegging (tijdelijk) onmogelijk is.
Naast de genoemde onderwerpen zijn er nog andere belangrijke zaken waaraan gedacht moet worden:
Voor meer informatie over distributieovereenkomst kunt u gerust contact op nemen met uw contactpersoon van onze sectie Ondernemingsrecht of mr. Fabio Canovai via telefoonnummer 0172 – 503250 of per e-mail [email protected]
Advocaat