Op grond van artikel 3.7 van de Wet ruimtelijke ordening (Wro) kan de gemeenteraad een besluit nemen waarbij hij verklaart dat voor een bepaald gebied een bestemmingsplan wordt voorbereid. In dit blog wordt ingegaan op de vraag hoe het voorbereidingsbesluit is geregeld in de Omgevingswet (Ow) en wat er gebeurt als de raad een voorbereidingsbesluit heeft genomen dat nog geldt als de Ow in werking treedt.
Kort gezegd kunnen in een voorbereidingsbesluit op grond van de Wro regels worden gesteld om te voorkomen dat een locatie minder geschikt wordt voor de verwezenlijking van het doel waarvoor het bestemmingsplan wordt gewijzigd. Zo kan op grond van respectievelijk artikel 3.3 en artikel 3.7, vierde lid van de Wro worden bepaald dat het verboden is om zonder omgevingsvergunning bepaalde werken (geen bouwwerken zijnde) of werkzaamheden uit te voeren of bouwwerken te slopen of kan worden aangegeven dat het verboden is om het gebruik van (aangewezen) gronden te wijzigen. Een voorbereidingsbesluit vervalt blijkens artikel 3.7, vijfde lid, van de Wro indien niet binnen een jaar na de datum van inwerkingtreding daarvan een ontwerp voor een bestemmingsplan ter inzage is gelegd.
In de Ow is het voorbereidingsbesluit geregeld in artikel 4.14 van de Ow. Op grond van het tweede lid van dit artikel wijzigt het voorbereidingsbesluit het omgevingsplan met voorbeschermingsregels. Door de voorbeschermingsregels op te nemen in het omgevingsplan en niet zoals nu alleen in het voorbereidingsbesluit, hoeft alleen het omgevingsplan te worden geraadpleegd om te zien of een bepaalde ontwikkeling mogelijk is. De voorbeschermingsregels in het omgevingsplan zijn niet appellabel. Voorbeschermingsregels kunnen alleen betrekking hebben op hetgeen is opgenomen in artikel 4.14, derde lid, onder a t/m d van de Ow. Zo kan een verbod worden opgenomen om bepaalde activiteiten te verrichten die op grond van het omgevingsplan zijn toegestaan maar nog niet werden verricht. Ook kunnen regels uit het omgevingsplan buiten toepassing worden verklaard die in strijd zijn met een dergelijk verbod.
De voorbeschermingsregels (als gevolg van het voorbereidingsbesluit) vervallen na 1 jaar en 6 maanden of zoveel eerder als de wijziging van het omgevingsplan (ten behoeve waarvan die voorbeschermingsregels waren opgenomen) is bekendgemaakt of in werking treedt. Hoewel in de Ow geen expliciet verbod is gesteld om na het vervallen van de voorbeschermingsregels een nieuw voorbereidingsbesluit te nemen, blijkt uit de totstandkomingsgeschiedenis van de Ow dat het niet de bedoeling is om ten behoeve van een beoogde wijziging van het omgevingsplan voor hetzelfde (beleids)doel een nieuw voorbereidingsbesluit te nemen.
Wat nu als een voorbereidingsbesluit wordt genomen voordat de Ow in werking treedt en dat voorbereidingsbesluit nog van kracht is op het moment van inwerkingtreding van de Ow? Dan maakt het voorbereidingsbesluit na inwerkingtreding van de Ow op grond van de artikelen 4.6 jo. artikel 4.103 van de Invoeringswet Ow (zie artikel 22.1 onder a van de Ow)onderdeel uit van het tijdelijk deel van het Omgevingsplan. Ten aanzien van de vraag wanneer het voorbereidingsbesluit dan vervalt, moet onderscheid worden gemaakt tussen de situatie waarin voorafgaand aan de inwerkingtreding van de Ow wel of niet een ontwerpbestemmingsplan ter inzage is gelegd. Als voor de inwerkingtreding van de Ow al wel een ontwerpbestemmingsplan ter inzage is gelegd, blijft op grond van het eerste lid van artikel 4.103 van de Invoeringswet Ow de termijn als bedoeld in artikel 3.7, vijfde lid, van toepassing. Als er echter nog geen ontwerpbestemmingsplan ter inzage is gelegd voor de inwerkingtreding van de Ow, dan geldt het op grond van 3.7 van de Wro genomen voorbereidingsbesluit als een voorbereidingsbesluit als bedoeld in artikel 4.14 van de Ow. In dat geval loopt de termijn (van 1,5 jaar) als bedoeld in het vierde lid van artikel 4.14 van de Ow, vanaf het moment van inwerkingtreding van de Ow (zie artikel 4.103, tweede lid van de Invoeringswet Ow).
Heeft u vragen? U kunt contact opnemen met Anke van de Laar of een van onze andere specialisten van het Team Overheid. Zij staan u graag te woord.
Advocaat & Partner